Χωρίς την παρουσία της Κίνας η συμφωνία για το μεθάνιο στην COP26

Μείωση των εκπομπών μεθανίου μέσα στη δεκαετία δεσμεύονται να πετύχουν οι χώρες που συμμετείχαν στη Σύνοδο COP26 για το κλίμα, την Τρίτη (2 Νοεμβρίου) υπογραμμίζεται στην κοινή δήλωση-ορόσημο που εξέδωσαν. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν επίπληξε τον ηγέτη της Κίνας για την απόφασή του να μην παραβρεθεί στην κρίσιμη αυτή διάσκεψη.

Σχεδόν εκατό χώρες προσχώρησαν στην πρωτοβουλία των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου, ένα αέριο ιδιαίτερα βλαβερό για το περιβάλλον, κατά 30% τουλάχιστον μέσα στη δεκαετία. H απουσία της Κίνας, ωστόσο, έγινε ιδιαίτερα αισθητή καθώς η οικονομία της αποτελεί τον μεγαλύτερο παραγωγό εκπομπών αερίων ρύπων παγκοσμίως.

Η εν λόγω πρωτοβουλία θα έχει ισχυρό βραχυπρόθεσμο αντίκτυπο στην υπερθέρμανση του πλανήτη, σύμφωνα με τους επιστήμονες.

«Η μείωση των εκπομπών μεθανίου το συντομότερο δυνατό είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε μέχρι το 2030, ώστε να διατηρήσουμε τον στόχο της συγκράτησης της αύξησης της θερμοκρασίας κατά +1,5 βαθμού Κελσίου», δήλωσε ο Μπάιντεν, προσθέτοντας πως η υπόσχεση αυτή αποτελεί «μια δέσμευση που αλλάζει τα δεδομένα».

Παράλληλα, επέκρινε τον Κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ για την απόφασή του να μην παραστεί στην έναρξη των 13ήμερων διαπραγματεύσεων για το κλίμα.

«Ήταν σοβαρό λάθος που η Κίνα δεν εμφανίστηκε. Ο υπόλοιπος κόσμος κοίταζε την Κίνα και αναρωτιόταν, τι έχει να προσφέρει. Τώρα έχασε την ευκαιρία της να επηρεάσει τους ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη», δήλωσε ο Μπάιντεν στους δημοσιογράφους.

«Η κλιματική αλλαγή είναι ένα γιγάντιο ζήτημα και αυτοί το περιφρόνησαν. Πώς γίνεται να το κάνεις αυτό και να λες πως μπορείς να διεκδικήσεις οποιαδήποτε ηγεσία μετά;», συμπλήρωσε ο Αμερικανός Πρόεδρος.

«Το ίδιο ισχύει και για τον Βλαντίμιρ Πούτιν», πρόσθεσε, αναφερόμενος στον Ρώσο πρόεδρο, ο οποίος επίσης δεν παρευρέθηκε.

Οι διοργανωτές της COP26 πιστεύουν πως η διάσκεψη της Γλασκόβης θα δώσει την ώθηση για μια πιο φιλόδοξη δράση για το κλίμα, ενώ το αποτέλεσμά της θα είναι κρίσιμο για τη βιωσιμότητα των θερμοκρασιακών στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δήλωσε την Τρίτη ότι είναι «συγκρατημένα αισιόδοξος» για την πρόοδο που έχει σημειωθεί στη Γλασκόβη μέχρι στιγμής.

Ισχυρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα

Οι δεσμεύσεις για το κλίμα επί δεκαετίες κινούνταν γύρω από τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Ωστόσο, το μεθάνιο (CH4) είναι 80 φορές πιο ισχυρό από το CO2. Οι πηγές του: τα λιγνιτορυχεία, οι διαρροές φυσικού αερίου και η κτηνοτροφία που έχουν τύχει ελάχιστης προσοχής μέχρι τώρα.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας εκτιμά ότι η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων εξέπεμψε 120 εκατομμύρια τόνους μεθανίου το 2020, και ότι μεγάλο μέρος αυτού μπορεί εύκολα να αποφευχθεί. Μια έκθεση του ΟΗΕ, από την άλλη, στις αρχές του 2021, έδειξε ότι «τα ήδη διαθέσιμα μέτρα για το μεθάνιο» έχουν τη δυνατότατα να οδηγήσουν σε μείωση των επιπέδων CH4 κατά 45% έως το 2030.

«Αυτό θα μείωνε την προβλεπόμενη αύξηση της θερμοκρασίας κατά 0,3 βαθμούς Κελσίου. Θα γλίτωνε περισσότερο από 250.000 θανάτους που προέρχονται από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Και θα αύξανε τις παγκόσμιες αποδόσεις των καλλιεργειών κατά 26 εκατομμύρια τόνους», λέει το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (UNEP).

Το UNEP αναφέρει επίσης ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου πρέπει να μειωθούν κατά 45% έως το 2030 προκειμένου να διατηρηθεί ο στόχος του +1,5 βαθμού.

«Το μεθάνιο είναι ένα αέριο του θερμοκηπίου που συνδέεται στενά με τη βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων… Eίναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων πρέπει να τερματιστεί. », δήλωσε η Κατ Κρέιμερ, επικεφαλής κλιματικής πολιτικής της Christian Aid.

Ωστόσο, τη συμφωνία δε συνυπέγραψαν οι μεγάλοι παραγωγοί εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, που εκτός από την Κίνα, είναι ακόμα η Ινδία, η Ρωσία και η Αυστραλία. Η εμπειρογνώμονας της WWF για το κλίμα, Βανέσα Πέρες- Σιρέρα, δήλωσε ότι θα ήθελε να δει «όλους τους υπογράφοντες της Συμφωνίας του Παρισιού να υπογράφουν και αυτήν τη συμφωνία».

Ζητήματα πρόσβασης

Νωρίτερα την Τρίτη, οι ηγέτες των χωρών της Συνόδου προχώρησαν σε μια δέσμευση πολλών εκατομμυρίων για τον τερματισμό της αποψίλωσης των δασών έως το 2030. Ομως, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις την αντιμετώπισαν με σκεπτικισμό καθώς τους φάνηκε σε μεγάλο βαθμό ίδια με προηγούμενες υποσχέσεις.

Η βρετανική κυβέρνηση δήλωσε ότι το σχέδιο για την άντληση περίπου 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης για τα δάση εγκρίθηκε από περισσότερους από 100 ηγέτες χωρών που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 85% των δασών της Γης.

Το σύμφωνο της διάσκεψης για τη «ανάσχεση και αναστροφή της αποψίλωσης και  υποβάθμισης των εδαφών έως το 2030» υπόσχεται διασφάλιση των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών και αναγνωρίζει «το ρόλο τους ως φύλακες των δασών».

Ενώ ο Τζόνσον χαρακτήρισε τη δέσμευση αυτή ως «πρωτοφανή», όλοι θυμούνται την παρόμοια διακήρυξη για τον τερματισμό της αποψίλωσης των δασών έως το 2030 στη σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα στη Νέα Υόρκη το 2014.

Σύμφωνα με μια πρόσφατη αξιολόγηση, σχεδόν καμία κυβέρνηση δεν βρισκόταν σε τροχιά εκπλήρωσης των τότε υποχρεώσεών της.

«Η υπογραφή της δήλωσης είναι το εύκολο μέρος. Το σημαντικό είναι να εφαρμοστεί τώρα για τους ανθρώπους και τον πλανήτη», δήλωσε ο επικεφαλής του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στο Twitter.

Εν τω μεταξύ, οι χαοτικές σκηνές συνεχίστηκαν την Τρίτη γύρω από τον χώρο της COP26, με τους συμμετέχοντες να σχηματίζουν ουρές γύρω από το τετράγωνο περιμένοντας τους ελέγχους ασφαλείας.

Νωρίς το απόγευμα, οι διοργανωτές του ΟΗΕ έστειλαν ειδοποίηση ζητώντας από τον κόσμο να μείνει μακριά από τον χώρο «προκειμένου να τηρηθούν τα μέτρα για την προστασία από τον Covid-19».

Προβλήματα προσβασιμότητας στο αποκλεισμένο κέντρο της πόλης δημιουργήθηκαν καθώς ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ, ο οποίος χρησιμοποιεί αναπηρικό αμαξίδιο, δεν μπόρεσε να εισέλθει στον χώρο τη Δευτέρα.

Ο κατάλογος με τα άπλυτα της COP26 παραμένει τρομακτικός: η πίεση στους ηγέτες να δεσμευτούν για ταχύτερη απεξάρτηση από τον άνθρακα και η παροχή δισεκατομμυρίων σε έθνη που ήδη αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

 

 

3 Nοεμβρίου 2021

Euractiv