Η δυνατότητα παραγωγής βιομεθανίου στην Ελλάδα είναι σημαντική αλλά… δεν έχει αξιολογηθεί ανάλογα

Tον Μάρτιο του 2022, οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη σταδιακή απεξάρτηση της Ευρώπης από τις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας, και κάλεσαν την Επιτροπή να υποβάλει σύντομα το λεπτομερές σχέδιο REPower. 

Το σχέδιο REPower αφορά την ταχεία μείωση της εξάρτησής μας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα με την ταχύρρυθμη προώθηση της πράσινης μετάβασης και τη συνένωση δυνάμεων προς επίτευξη ενός πιο ανθεκτικού ενεργειακού συστήματος και μιας πραγματικής Ενεργειακής Ένωσης.

Με βάση τη δέσμη προτάσεων για την «προσαρμογή στον στόχο του 55 %» (Fit for 55) και την ολοκλήρωση των δράσεων που αφορούν την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και την αποθήκευση ενέργειας, το  σχέδιο REPower προτείνει μια πρόσθετη δέσμη δράσεων με στόχο:

  • την εξοικονόμηση ενέργειας
  • τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού
  • την ταχεία υποκατάσταση των ορυκτών καυσίμων με την επιτάχυνση της μετάβασης της Ευρώπης σε καθαρές μορφές ενέργειας
  • τον έξυπνο συνδυασμό επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων

Το βιομεθάνιο μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη του στόχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030 και επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050. Επιπλέον, το βιομεθάνιο αυξάνει την Ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια με μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο και μπορεί να μετριάσει μέρος της πίεσης του ενεργειακού κόστους σε νοικοκυριά και ΜΜΕ. 

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει πλήρως αυτά τα οφέλη και ως εκ τούτου θέτει έναν στόχο της παραγωγής  βιομεθανίου σε 35 bcm (350TWh) έως το 2030. Οι εκτιμώμενες επενδυτικές ανάγκες για την επίτευξη του στόχου ανέρχονται σε € 37 δισ. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι σήμερα, στην ΕΕ-27 παράγονται μόλις 3 bcm βιομεθανίου και 15 bcm βιοαερίου. 

Σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις του EUROACTIV (17/7/22), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταστρώνει σχέδια για υποστήριξη των Ευρωπαϊκών Κρατών-Μελών στις προσπάθειες τους να μειώσουν τη ζήτηση σε φυσικό αέριο και –ει δυνατόν-να περικόψουν τις καταναλώσεις τους στα πλαίσια μιας ‘πιθανής επιδείνωσης των προοπτικών παροχής αερίου’.

Δυναμικό βιομαθανίου το 2030 και 2050 στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Σύμφωνα με σχετική μελέτη της ΕΒΑ (European Biogas Association) η παραγωγή βιοαερίου και βιομεθανίου για το έτος 2030 μπορεί να κυμανθεί από 35 bcm έως 44 bcm με ενεργειακό περιεχόμενο 370ΤWh - 467TWhενώ οι προβλέψεις για τα έτη 2040 και 2050 εκτιμούν την δυνατότητα παραγωγής βιομεθανίου να ανέρχεται σε 125 bcm/1326 ΤWh και 95 bcm/1020 ΤWh αντίστοιχα (Εικόνα 1).

Η δυνατότητα παραγωγής βιομεθανίου στην Ελλάδα είναι σημαντική αλλά… δεν έχει αξιολογηθεί ανάλογαΗ δυνατότητα παραγωγής βιομεθανίου στην Ελλάδα είναι σημαντική αλλά… δεν έχει αξιολογηθεί ανάλογα

Σύμφωνα με το Gas for Climate report (Ιούλιος 2022), υπάρχει αρκετό διαθέσιμο δυναμικό πρώτων υλών για την παραγωγή 41 bcm βιομεθανίου, που υπερκαλύπτει  τον στόχο των 35 bcm του REPOWER έως το 2030 (Εικόνα 2, Εικόνα 3), ενώ για το 2050 εκτιμάται ότι υπάρχει επάρκεια πρώτων υλών για την παραγωγή 151bcm για το 2050 (Εικόνα 4).

Το βιομεθάνιο αναμένεται να παράγεται κυρίως από κοπριές, άχυρο σιτηρών και βιομάζα από φυτά που καλλιεργούνται σε αμειψισπορά με παραδοσιακές καλλιέργειες γεωργικών φυτών (Εικόνα 1-3).  Η Γερμανία εκτιμάται ότι θα κατέχει την πρώτη θέση στην παραγωγή βιομεθανίου (7,7 bcm βιομεθανίου τον χρόνο), κι ακολουθεί η Γαλλία (6,7 bcm), η Ιταλία (5.5 bcm), ενώ η χώρα μας κατέχει την 17η θέση με περίπου 0,5 bcm το χρόνο.

Το βιομεθάνιο αναμένεται να παράγεται κυρίως από κοπριές, άχυρο σιτηρών και βιομάζα από φυτά που καλλιεργούνται σε αμειψισπορά με παραδοσιακές καλλιέργειες γεωργικών φυτών (Εικόνα 1-3).

Η Γερμανία εκτιμάται ότι θα κατέχει την πρώτη θέση στην παραγωγή βιομεθανίου (7,7 bcm βιομεθανίου τον χρόνο), κι ακολουθεί η Γαλλία (6,7 bcm), η Ιταλία (5.5 bcm), ενώ η χώρα μας κατέχει την 17η θέση με περίπου 0,5 bcm το χρόνο.

Η δυνατότητα παραγωγής βιομεθανίου στην Ελλάδα είναι σημαντική αλλά… δεν έχει αξιολογηθεί ανάλογα

Το Gas for Climate (2021) ανακοίνωσε ένα βέλτιστο σενάριο των απαιτούμενων εξελίξεων σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα του βιομεθανίου, και πράσινου και μπλε υδρογόνου έως το 2050 για την επίτευξη ενός ενεργειακού συστήματος με μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα, Σύμφωνα με το ανωτέρω σενάριο έως το 2050 θα παράγονται 2.900 TWh ή 270 bcm βιομεθανίου και υδρογόνου. 

Η δυνατότητα παραγωγής βιομεθανίου στην Ελλάδα είναι σημαντική αλλά… δεν έχει αξιολογηθεί ανάλογα