Εξαρση του «ενεργειακού τουρισμού» βλέπει ο κλάδος της προμήθειας με το νέο μηχανισμό - Τι θα συμβεί στο σενάριο μαζικών μετακινήσεων

Εναν άγριο και πιο μαζικό «ενεργειακό τουρισμό», με πολλές δεκάδες χιλιάδες μετακινήσεις καταναλωτών από πάροχο σε πάροχο, αφήνοντας πίσω τους απλήρωτους λογαριασμούς, φοβάται η αγορά προμήθειας με την εφαρμογή του νέου μηχανισμού από την 1η Ιουλίου.

Κάθε μήνα με το παρών καθεστώς μετακινούνται γύρω στους 20.000- 30.000 πελάτες. Η επόμενη όμως μέρα, μετά την κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής εκτιμάται από προμηθευτές ότι θα πολλαπλασιάσει τον αριθμό. Οι αβεβαιότητες του νέου μοντέλου ενισχύουν τέτοιους φόβους.

Οι πάροχοι θα επιχειρούν στο εξής να «μαντέψουν» τις τιμές του επόμενου 2μήνου και μπροστά στον κίνδυνο να δημοσιεύσουν στην ιστοσελίδα τους χαμηλότερες χρεώσεις από τα κόστη που θα διαμορφωθούν στο χρηματιστήριο ενέργειας, λογικά θα τις «φουσκώνουν» για να αποφύγουν τις ζημιές. Τουλάχιστον αυτή η εικόνα μεταφέρεται.

Από την πλευρά τους οι καταναλωτές έχοντας δικαίωμα αλλαγής προμηθευτή στον μήνα, χωρίς «πέναλτι» θα ψάχνουν μαζικά πλέον να βρουν το φθηνότερο τιμολόγιο, αφήνοντας πίσω τους απλήρωτους λογαριασμούς, πιθανώς σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ότι συμβαίνει σήμερα. Κι αυτό, καθώς παρά την εδώ και μήνες εισήγηση της ΡΑΕ, ο Κώδικας Προμήθειας δεν έχει αλλάξει, έχοντας ελάχιστη σχέση με τη πραγματικότητα της απελευθερωμένης αγοράς. Συνεχίζει να μην δίνει τη δυνατότητα στον προηγούμενο προμηθευτή να αιτηθεί διακοπή ηλεκτροδότησης λόγω ανεξόφλητων οφειλών του πρώην πελάτη του.

Οι αβεβαιότητες πολλές. Ποιό θα είναι το ονομαστικό τιμολόγιο της ΔΕΗ, το οποίο θα δώσει και τον παλμό; Θα καταργηθούν οι εκπτώσεις; Τι θα γίνει με τα σταθερά τιμολόγια; Θα επιδιώξουν κάποιες εταιρείες να βγουν πολύ πιο φθηνά από την ΔΕΗ ώστε να «αλιεύσουν» πελάτες; Πόση θα είναι η κρατική επιδότηση; 

Η κατάργηση της ρήτρας, το γεγονός ότι οι πάροχοι, φοβούμενοι μην πέσουν έξω στις προβλέψεις τους για τον επόμενο μήνα, θα δημοσιεύουν πιθανώς «τσιμπημένες» τιμές, μαζί με την ακόμη μεγαλύτερη ευχέρεια στους καταναλωτές να αλλάζουν πάροχο, αυξάνουν τις συνθήκες κινητικότητας.

Σε ένα περιβάλλον με αυξητικές τάσεις τιμών, όπου κανείς δεν ξέρει με βεβαιότητα πως θα «περπατήσει» στην πράξη ο μηχανισμός, οι αριθμοί πιθανώς να αυξηθούν. Πόσο μάλλον όταν από τις 10 Ιουλίου και μετά, όπως προβλέπει ο νόμος, οι νεοι τιμοκατάλογοι των παρόχων θα αποκαλύψει, όπως λένε στην αγορά, τιμές ακόμη και αρκετά πάνω από τα 30 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Τιμές που για να συγκρατηθούν στα 15-17 λεπτά που επιθυμεί η κυβέρνηση, θα πρέπει να δοθεί μηνιαία κρατική επιδότηση στα 450 εκατ ευρώ, η οποία όμως θα έχει πολύ μεγάλο βάρος για τον κρατικό προϋπολογισμό.

Σενάρια μετακινήσεων μεγάλης κλίμακας

Σε μια αγορά που λειτουργεί μέσα σε τέτοιες συνθήκες, δεν θέλει και πολύ για να ξεφύγει η κατάσταση. 

Το σενάριο που περιγράφει παράγοντας του χώρου της λιανικής, παραπέμπει σε ένα άκρως προβληματικό τοπίο. Εστω για παράδειγμα προμηθευτής που στις 10 Ιουλίου θα αναρτήσει στην ιστοσελίδα του ότι η χρέωση θα είναι 350 ευρώ/ MWh (349,08 ευρώ, η σημερινή τιμή στο χρηματιστήριο). Εστω όμως ότι οι τιμές στο Χρηματιστήριο Ενέργειας απ’ όπου θα συνεχίσει να αγοράζει την ενέργεια, ανεβαίνουν και εκτινάσσονται στα 450 ευρώ.

Ο προμηθευτής θα έχει χάσει 100 ευρώ / MWh. Δεδομένου ότι οι μεγάλοι προμηθευτές έχουν χαρτοφυλάκια της τάξης των 200.000 μεγαβατωρών, η απώλεια αυτή μεταφράζεται σε 15 - 20 εκατ. ευρώ το μήνα.

Τι θα κάνει τους επόμενους μήνες ο προμηθευτής; Θα δημοσιεύσει στην ιστοσελίδα του υψηλότερη χρέωση για να ισοφαρίσει τη χασουρα.

Την υψηλότερη αυτή χρέωση, οι πελάτες του θα την δουν και θα την συγκρίνουν με εκείνες της υπόλοιπης αγοράς. Βλέποντας ότι έχει γίνει από τους ακριβότερους, αρκετοί θα τον εγκαταλείψουν αναζητώντας τον φθηνότερο.

Σε συνθήκες όμως, όπου η υπομονή των καταναλωτών έχει εξαντληθεί και όλοι ψάχνουν την χαμηλότερη τιμή, μπορεί εκεί που κάθε μήνα μετακινούνται 20-30.000 πελάτες, ξαφνικά οι αριθμοί να πολλαπλασιαστούν επικίνδυνα.

Τι θα συμβεί αν οι μετακινήσεις φτάσουν τους 100.000 ή και περισσότερους, αφήνοντας πίσω τους αντίστοιχους ανεξόφλητους λογαριασμούς; 

Ο κίνδυνος εδώ είναι να δημιουργηθεί ένα αυτοτροφοδοτούμενο σπιράλ. Τον επόμενο δηλαδή μήνα, ο πάροχος που θα έχει χάσει μεγάλο αριθμό πελατών, θα ρίξει απότομα τις τιμές του, προσδοκώντας να προσελκύσει πίσω όσους μπορεί. Σε ένα περιβάλλον αυξητικών τάσεων, ένα νέο κύμα μετακινήσεων θα προκληθεί ξανά στην αγορά, κ.ό.κ.

Ελλοχεύει με άλλα λόγια ο κίνδυνος το σύστημα να κρασάρει, εφόσον ο «ενεργειακός τουρισμός» περάσει σε μια άλλη διάσταση

Γιώργος Φιντικάκης | energypress