Αναμένατε επιστροφή των ιστιοφόρων!

Μετά την δέσμευση της ναυτιλίας τον περασμένο μήνα να μειώσει τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου, κατά τουλάχιστον 50% μέχρι το 2050, άνοιξε επίσημα ο δρόμος για νέες τεχνολογίες που θα μπορέσουν να κάνουν πράσινο τον παγκόσμιο ναυτιλιακό στόλο των 50.000.

Η αιολική ενέργεια είναι μια από τις επιλογές που συζητούνται.

Η διεθνής ναυτιλία αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 2% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, περίπου το ίδιο με τις αερομεταφορές. Η συμφωνία του 2015 στο Παρίσι για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, έδωσε τον έλεγχο των εκπομπών της ναυτιλιακής βιομηχανίας στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (International Maritime Organisation).

Αν και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις καλοδέχτηκαν τη συμφωνία σημαντικής μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέχρι το 2050, επεσήμαναν ότι είναι πολύ λίγο σε σχέση με αυτό που είναι τεχνικά εφικτό.

Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε λίγο πριν από τη συνάντηση του ΙΜΟ στο Λονδίνο, από το Διεθνές Φόρουμ Μεταφορών (ITF), που ανήκει στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), διαπίστωσε ότι η ναυτιλία θα μπορούσε να επιτύχει μέχρι το 2035 μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 95%, με μέγιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων σήμερα τεχνολογιών.

Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν εύκολες λύσεις χαμηλής τεχνολογίας οι οποίες μπορούν να αποδώσουν πολλά.

Η Maersk, η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρεία εμπορευματοκιβωτίων παγκοσμίως, μείωσε την κατανάλωση  καυσίμων κατά 30% απλά μειώνοντας την ταχύτητα των πλοίων της.

Λόγω της ευρείας διαθεσιμότητας φθηνών (και ρυπογόνων) καυσίμων, η ναυτιλία ήταν παραδοσιακά σπάταλη. Τα περισσότερα εμπορικά πλοία είναι κατασκευασμένα από βαρύ χάλυβα και όχι ελαφρύτερο αλουμίνιο και δεν ασχολούνται με προφανή μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας όπως η επίστρωση του κύτους των πλοίων για μείωση της τριβής ή ανάκτηση θερμότητας.

Ο πιο λεπτός σχεδιασμός των πλοίων θα μπορούσε να μειώσει τη χρήση καυσίμων - και κατά συνέπεια τις εκπομπές ρύπων - κατά 10-15% σε χαμηλές ταχύτητες και έως 25% σε υψηλές ταχύτητες, λέει η ITF.

Αλλά η αντικατάσταση του υφιστάμενου στόλου απαιτεί χρόνο. Η μέση ηλικία του σημερινού στόλου της ναυτιλίας είναι 25 χρόνια. Οι κανόνες ενεργειακής απόδοσης για τα νέα πλοία, οι οποίοι θεσπίστηκαν από τον ΔΝΟ το 2013, θα τεθούν σε πλήρη ισχύ από το 2030, πράγμα που σημαίνει ότι οποιαδήποτε αλλαγή στο σχεδιασμό των πλοίων δεν θα είχε εφαρμογή για τα περισσότερα πλοία μέχρι τα μέσα του αιώνα ή και ακόμη αργότερα.

Όμως, πολλά θα μπορούσαν να επιτευχθούν αμεσότερα, με τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων πλοίων με τεχνολογία μείωσης της χρήσης καυσίμων και κατά συνέπεια και των εκπομπών τους, σύμφωνα με το ITF. Όπως ενδεικτικά καταγράφονται κατωτέρω:
 

• Η τοποθέτηση βολβοειδών επεκτάσεων κάτω από τη γραμμή νερού για την μείωση της αντίστασης και τριβής (drag) - Μείωση εκπομπών κατά 2-7%.
• Η χρήση της τεχνικής ου αποκαλείται «λίπανση αέρα», όπου τροφοδοτείται πεπιεσμένος αέρας κάτω από το κύτος για να δημιουργήσει ένα «χαλί» από φυσαλίδες, που μειώνει επίσης την αντίσταση και τριβή (drag) - Μείωση εκπομπών κατά 3%
• Η αντικατάσταση της μιας έλικας με δύο, περιστρεφόμενες σε αντίθετες κατευθύνσεις, ανακτά ενεργειακή ροή (slipstream energy) – Αύξηση απόδοσης κατά 8-15%
• Ο καθαρισμός του σκάφους και η βαφή του με επικάλυψη χαμηλής τριβής - Αύξηση απόδοσης έως και 5%

Όμως νέα σχεδίαση και καλύτερα καύσιμα θα δημιουργήσουν τα μελλοντικά νέα είδη πλοίων. Και η σχεδίαση έχει αρχίσει ήδη.

Το Aquarius Ecoship, ένα φορτηγό πλοίο που κατασκευάστηκε από μια ιαπωνική εταιρεία με την επωνυμία Eco Marine Power, τροφοδοτείται από μια συστοιχία άκαμπτων πανιών ηλιακών συλλεκτών. Αυτό το σύστημα θα μπορούσε να τροφοδοτήσει πετρελαιοφόρα, κρουαζιερόπλοια και πολλά άλλα είδη πλοίων.

Όπως παραδέχονται οι σχεδιαστές, δεν εξαλείφεται πλήρως η ανάγκη για συμβατικά καύσιμα: Ακόμη και με μεγάλες μπαταρίες για την αποθήκευση της ηλιακής και αιολικής ενέργειας, θα χρειαζόταν εφεδρεία συμβατικών καυσίμων. Αλλά θα μπορούσε να μειώσει τις εκπομπές κατά 40%.

Η Ιαπωνική ναυτιλιακή NYK υπερηφανεύεται ότι ο σχεδιασμός της για ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων μήκους 350 μέτρων, το Super Eco Ship 2030, θα χρησιμοποιεί LNG, υγροποιημένο φυσικό αέριο, για να παράγει υδρογόνο και να λειτουργήσει κυψέλες καυσίμου.

Elomatic visualisation: NYK SUPER ECO SHIP 2030

Υποστηριζόμενο από ηλιακούς συλλέκτες που καλύπτουν ολόκληρο το πλοίο και 4.000 τετραγωνικά μέτρα πανιών για να αξιοποιούν τον άνεμο, θα μπορούσε να μειώσει τις εκπομπές κατά 70%.

Υπάρχει και μια επιλογή εντελώς μηδενικού άνθρακα, από τους μηχανικούς της Σκανδιναβικής ναυτιλιακής Wallenius Wilhelmsen  οι οποίοι σχεδίασαν το E / S Orcelle, ένα ελαφρύ φορτηγό πλοίο σχεδιασμένο να μεταφέρει μέχρι 10.000 αυτοκίνητα (ηλεκτρικά, φυσικά….) σε οκτώ καταστρώματα.

Τροφοδοτείται με ηλεκτρισμό, κατά το ήμισυ να προερχόμενο άμεσα από τον αιολική ενέργεια, την ηλιακή ενέργεια και την ενέργεια των κυμάτων, και κατά το άλλο μισό από τη μετατροπή μέρους της εν λόγω ενέργειας σε υδρογόνο για να τροφοδοτήσει κυψέλες καυσίμου. Η εταιρεία εκτιμά ότι το πλοίο θα μπορούσε να καθελκυστεί μέχρι το 2025.

Τα σημερινά πλοία είναι από πολλές απόψεις σχεδόν διακριτά από αυτά ενός αιώνα πριν. Αλλά η απόφαση του ΙΜΟ να πάρει τελικά με την παγκόσμια ατζέντα για το κλίμα πυροδότησε το πυροβόλο όπλο εκκίνησης σε αυτό που πρόκειται να είναι ένας αγώνας για τη δημιουργία ενός νέου προτύπου για ναυτιλία χαμηλών εκπομπών άνθρακα που θα έπρεπε να είναι ο κανόνας μόλις λίγες δεκαετίες από τώρα.

Μια καινοτομία που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη είναι η μετατροπή των πλοίων για χρήση υγροποιημένου φυσικού αερίου. Υπάρχουν ήδη πάνω από εκατό πλοία που τροφοδοτούνται με ΥΦΑ παγκοσμίως.

Μια νέα γενιά γιγαντιαίων κρουαζιερόπλοιων που κινούνται με αυτόν τον τρόπο και θα μεταφέρουν έως και 7.000 επιβάτες θα κατασκευαστούν από την MSC Cruises από το 2022. Ήδη με αυτό τον τρόπο καταγράφεται μείωση των εκπομπών CO2 κατά 15%, αν και αυτό εξαρτάται καθοριστικά από τον έλεγχο της διαφυγής του ιδιαίτερα δραστικού αερίου του θερμοκηπίου, μεθανίου στο ελάχιστο.

Το πρώτο κρουαζιερόπλοιο με κινητήρα LNG είναι το Viking Grace, το οποίο λειτουργεί μεταξύ Φινλανδίας και Σουηδίας.

Αυτό το πλοίο καυχιέται και για κάτι πρόσθετο.

Από τον Απρίλιο επίσης να υπερηφανεύεται ότι είναι το πρώτο πλοίο που χρησιμοποιεί "rotor sail" για να αξιοποιεί την αιολική ενέργεια, εκμεταλλευόμενο το φαινόμενο Magnus.

Η Viking Line αναφέρει ότι η επιπλέον ισχύς από τον άνεμο μειώνει τις εκπομπές CO2 του πλοίου κατά 900 μετρικούς τόνους ετησίως.

Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά από Ensia

Από τον Fred Pearce

3 Μαΐου 2018

Πηγή: THE GUARDIAN

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ:

Carbon dioxide from ships at sea to be regulated for first time

Maersk Cuts Fuel Use, Emissions 30% by Slowing Down