Κλιματική αλλαγή: «Νεκρός» ο πολιτικός στόχος του 1,5 βαθμού Κελσίου – «Καλπάζει» η αύξηση της θερμοκρασίας

Η ευκαιρία για συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου, σε παγκόσμιο επίπεδο, χάθηκε ανεπιστρεπτί, διαπίστωσαν οι ειδικοί σε ημερίδα για το κλίμα. Οι στόχοι της Αθήνας.

Μέτρα για τη σταθεροποίηση της υπερθέρμανση του πλανήτη

Μία από τις σπουδαιότερες μελέτες που προέκυψαν από το έργο, και η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Climate Change πριν από δύο χρόνια, έδειξε ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα σταθεροποιηθεί στους 1,7-1,8 βαθμούς Κελσίου, αν όλες οι κυβερνήσεις υλοποιήσουν πλήρως τις μακροπρόθεσμες κλιματικές τους δεσμεύσεις. Με λίγα λόγια, αρκετά πιο ψηλά και αισθητά πιο καταστροφικά από τον πολιτικό στόχο του 1,5 βαθμού Κελσίου.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η επίτευξη του στόχου μείωσης των εκπομπών κατά 55% έως το 2030 και μηδενικού ισοζυγίου έως το 2050 στην Ευρωπαϊκή Ένωση προϋποθέτει στρατηγικές επιλογές και αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν σήμερα. Ανάμεσά τους, γενναίες ευρωπαϊκές επενδύσεις σε ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) και εξοικονόμηση ενέργειας, ραγδαίος εξηλεκτρισμός στα κτίρια, τις συγκοινωνίες, και τη βιομηχανία της Ευρώπης. «Αλλιώς οδεύουμε προς το άγνωστο με βάρκα την ελπίδα της τεχνολογικής καινοτομίας που μπορεί και να μην έρθει ποτέ», ανέφεραν οι ομιλητές, και σημείωσαν: Όπως και να επιτευχθεί ο ευρωπαϊκός στόχος, θα έχει σημαντικά οφέλη σε άλλες διαστάσεις βιωσιμότητας, ιδιαίτερα σε ευρωπαϊκές χώρες που σήμερα υστερούν, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.

Πώς μπορούν να ωφεληθούν οι χώρες

Σύμφωνα με τις έρευνες που παρουσιάστηκαν, τα οφέλη αυτά ποικίλλουν ανά χώρα. Για παράδειγμα, η Γαλλία μπορεί να επωφεληθεί σε επίπεδο βιομηχανίας, ενώ η Ουγγαρία και η Βουλγαρία σε επίπεδο αγροτικής παραγωγής αλλά και υγείας. Ωστόσο, προέβλεψαν ότι οι απρόσεκτες κλιματικές πολιτικές και η επιπόλαιη εναρμόνιση των ευρωπαϊκών στόχων σε εθνικό επίπεδο μπορούν να οδηγήσουν σε φτωχοποίηση και μειωμένη οικονομική ανάπτυξη σε όλο το μπλοκ.

Το έργο ασχολήθηκε με πολλά και ποικίλα ερωτήματα που ξεφεύγουν από τα αυστηρά όρια της κλιματικής αλλαγής. Ως παράδειγμα αναφέρθηκε η ρωσοουκρανική διένεξη και οι προεκτάσεις της σε επίπεδο ενεργειακής κρίσης. «Σε μία σειρά αναλύσεων υπολογίσαμε ότι ο δρόμος των ενισχυμένων εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου ήταν η χειρότερη στρατηγική επιλογή, ανάμεσα στις εναλλακτικές της ΕΕ για απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο: μας στοίχισε μία ιστορική ευκαιρία για επιτάχυνση της απανθρακοποίησης με παράλληλη ενίσχυση της ενεργειακής μας ασφάλειας και ελάφρυνση των νοικοκυριών», ειπώθηκε.

Άλλη μελέτη κατέδειξε ότι αν φορολογούνταν και ανακατανέμονταν δίκαια τα υπερκέρδη του 2022, της πρώτης χρονιάς της ενεργειακής κρίσης, θα ήταν εφικτή η επιτάχυνση τόσο της μείωσης εκπομπών και τιμών ρεύματος στις αναπτυσσόμενες χώρες, όσο και των επενδύσεων σε ΑΠΕ σε Ευρώπη και Αμερική, στέλνοντας παράλληλα ένα ισχυρό μήνυμα εμπιστοσύνης στις αγορές ότι οι κυβερνήσεις δεσμεύονται στην πράσινη μετάβαση. «Κάτι που βλέπουμε ότι σήμερα έχει εξασθενήσει», είπαν.

Τέλος, πρόσθεσαν ότι η ενεργειακή αποδοτικότητα πρέπει να αποτελέσει τον κεντρικό πυλώνα της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης για το 2050. «Είναι η λύση χωρίς ρίσκο που μειώνει εκπομπές, κόστος και εξάρτηση από εισαγωγές, ενώ ενισχύει την ασφάλεια και την καινοτομία. Παράλληλα, χρειαζόμαστε μια ευέλικτη, τεχνολογικά ουδέτερη προσέγγιση που να κρατά ανοιχτούς πολλούς δρόμους απανθρακοποίησης».

Δούκας: Τολμηροί οι στόχοι μας

Στον τολμηρό, όπως τον χαρακτήρισε, αλλά απαραίτητο στόχο μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις δημοτικές δραστηριότητες κατά 80%, και αντιστάθμισης του υπολοίπου 20% μέσω λύσεων που βασίζονται στη φύση, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Αθήνα θα γίνει πιο πράσινη και πιο συνεκτική κοινωνικά, αναφέρθηκε ο δήμαρχος Αθηναίων.

Ο κ. Δούκας μίλησε για τη συμμετοχή του Δήμου σε ευρωπαϊκά έργα, την παραγωγή τοπικής πράσινης ενέργειας εγκαθιστώντας φωτοβολταϊκά συστήματα στα δημόσια σχολεία της πόλης και τη δημιουργία μιας δημοτικής ενεργειακής κοινότητας για τη στήριξη ευάλωτων και ενεργειακά φτωχών νοικοκυριών. «Προσφέρουμε επίσης οικονομική στήριξη για την ενίσχυση των ενεργειακών πρωτοβουλιών υπό την ηγεσία των πολιτών, ενώ μοιραζόμαστε αυτές τις εμπειρίες με γειτονικούς δήμους μέσω της νεοσύστατης Αθηναϊκής Ενεργειακής Συμμαχίας μας», είπε. Επίσης, αναφέρθηκε στη δημιουργία Γραφείου Ανακούφισης Ενεργειακής Φτώχειας, όπου οι σύμβουλοι ενέργειας παρέχουν εξατομικευμένες συστάσεις και ενεργή υποστήριξη σε πολίτες που έχουν ανάγκη.

Superblocks και γειτονιές 15 λεπτών

Όσον αφορά τη βιώσιμη κινητικότητα, ο Δήμος προχωρεί σε παρεμβάσεις για τη μείωση της κυκλοφορίας και της στάθμευσης στο κέντρο της πόλης. Για παράδειγμα, με τη βοήθεια του ευρωπαϊκού έργου ASCEND, δοκιμάζονται πιλοτικά Superblocks (σ.σ. το πρόγραμμα ξεκίνησε από τη Βαρκελώνη με εννέα μπλοκ τα οποία ενώνονται μεταξύ τους σε μια περιοχή που απαγορεύει όλα τα οχήματα με στόχο την προώθηση του περπατήματος και της ποδηλασίας) και γειτονιές διάρκειας 15 λεπτών που φέρνουν τις υπηρεσίες πιο κοντά στους κατοίκους.

Ταυτόχρονα – συνέχισε ο κ. Δούκας – πρασινίζουμε την πόλη μας. «Από το 2024, έχουμε φυτέψει πάνω από 7.000 δέντρα, με στόχο 35.000 έως το 2030. Και, μέσω του έργου Cooling Havens, δημιουργούμε νέες μπλε και πράσινες υποδομές για να βοηθήσουμε την Αθήνα να προσαρμοστεί στις αυξανόμενες θερμοκρασίες και να προσφέρει ανακούφιση κατά τη διάρκεια των κυμάτων καύσωνα».